Mamy nowe punkty na mapie czynnej ochrony podkowca małego w kraju!
Na terenie Nadleśnictwa Dukla w Beskidzie Niskim powstało kolejnych 10 chatek dla nietoperzy. Znalazły się wśród nich trzy chatki sfinansowane dzięki wsparciu Fundacji PGE
w ramach projektu „Leśne chaty dla nietoperzy”. One również są częścią zadania realizowanego we współpracy z Lasami Państwowymi w ramach naszego projektu LIFE+ Podkowiec Towers.
Chatki mają ciekawe nazwy. Są to Chata Borowinowa, Chata Przedziwna i Chata na Dołach. Dwie chatki zlokalizowane są w turystycznie i spacerowo użytkowanych lasach uzdrowiskowych, natomiast Chata na Dołach stoi przy popularnym szlaku turystycznym na Górę Cergową. Dlaczego właśnie tam?
Wybór miejsc na chatki nigdy nie jest przypadkowy. Po pierwsze są to miejsca dużej, stwierdzonej przez nas podczas letnich nocy, aktywności nietoperzy. Po drugie takie umiejscowienie pozwoli na dotarcie do dużej liczby odbiorców z informacją o działaniach na rzecz ochrony nietoperzy. Takie lokalizacje mają potencjał do prowadzenia przy nich obserwacji i działań edukacyjnych.
Chatka Przedziwna to chatka na Górze Przedziwna po zachodniej stronie Iwonicza-Zdroju. W ciągu dnia jest to atrakcyjny rejon spacerowy, za to wieczór i noc należą tu do nietoperzy! Zwłaszcza dla podkowca małego, którego kolonię rozrodczą odkryliśmy przy okazji ostatnich badań w pobliskiej pijalni wód. Chatka na Dołach zlokalizowana jest u podnóża masywu Góry Cergowej. Góra ta objęta jest obszarem Natura 2000 Ostoja Jaśliska, a jej północne zbocza również ochroną rezerwatową. Na zboczach Cergowej znane są liczne jaskinie – miejsca zimowania wielu gatunków nietoperzy, w tym podkowca małego. Chatka Borowinowa zlokalizowana jest na Górze Borowinowej, na wschód od Iwonicza-Zdroju. Tuż obok chatki przebiega granica obszaru Natura 2000 Rymanów, którego jednym z przedmiotów ochrony jest podkowiec mały.
Jak powstają chatki? Podczas budowy ze względu na duży ciężar elementów niezbędne jest wykorzystanie ciężkiego sprzętu. W pierwszym etapie chatki powstają jako stabilnie osadzone w gruncie i zamknięte od góry betonową płytą konstrukcje, które są złożone z betonowych kręgów o średnicy wewnętrznej 1,5m. Tak przygotowana budowla mogłaby już z powodzeniem pełnić rolę nocnego schronienia dla podkowców. Na tym właśnie etapie kończy się budowę podobnych chatek w Wielkiej Brytanii. W ramach projektu LIFE+ Podkowiec Towers poszliśmy jednak o krok dalej: zdecydowaliśmy o obudowywaniu betonu drewnem i wyposażeniu szczytu budowli w daszek, pod którym pozostaje jeszcze przestrzeń niewielkiego stryszku. Wszystko po to, aby w pełni wykorzystać potencjał nowych schronień i zwiększyć szansę na ich wykorzystywanie przez inne gatunki nietoperzy. Takie dodatki poprawiają warunki mikroklimatyczne wewnątrz budowli, a nie sposób również nie zauważyć, iż pozytywnie wpływają one na estetykę schronienia. To ostatnie jest szczególnie istotne ze względu na społeczną akceptację nowej infrastruktury na terenach leśnych.
Jaką rolę spełniają chatki i gdzie powstają? Chatki budujemy na terenach nazywanych Krainą Podkowca, a więc w górskich i wyżynnych rejonach południowej Polski. Są to specjalne schronienia nocne, w których podkowce mogą odpoczywać w przerwach podczas żerowania. Ich dostępność ogranicza wpływ zagrożeń związanych z nocnymi przelotami nietoperzy. Mogą także stanowić schronienia dzienne, szczególnie w okresach przejściowych, jak również schronienia godowe.
Fundacja PGE wsparła działania, których głównym celem jest wzmocnienie populacji rzadkich gatunków nietoperzy, uznanych za zagrożone w Europie, w tym przede wszystkim podkowca małego, nocka orzęsionego i mopka. Nadleśnictwo Dukla jest kolejnym, obok dolnośląskich nadleśnictw Bardo i Zdroje, w którym stanęły tego typu schronienia dla nietoperzy. Z doświadczenia wiemy, że na efekty tych działań nie będziemy długo czekać!
Nasza galeria przedstawia etap budowy chatek w stanie przed obudowaniem ich drewnem i budową daszków. Wykończenie drewnianymi elementami ruszy już wiosną!
