Partnerzy
… i my, czyli kto realizuje ten projekt
Partnerstwo Projektu tworzy 5 instytucji, z głównym beneficjentem, którym jest PTPP „pro Natura” i 4 partnerami. Ponadto w projekcie wezmą udział nieformalni partnerzy – władze ochrony przyrody, samorządy, organizacje pozarządowe, naukowe, turystyczne, speleologiczne, muzea, edukatorzy.
Koordynator
Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „pro Natura”
Od 1996 roku Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „pro Natura” zaangażowane jest w program ochrony nietoperzy, w szczególności podkowca małego. Wieloletnie działania przyniosły sukces – populacja podkowca małego odnotowała spektakularny wzrost z poziomu wówczas szacowanego oficjalnie na 100 osobników do prawie 14 tys. osobników obecnie.
Specjaliści z pro Natury wyznaczyli prawie wszystkie obszary Natura 2000 w Polsce przeznaczone dla ochrony podkowca małego i nocka orzęsionego, stworzyli zasady monitoringu stanowisk Natura 2000 i uczestniczyli w tworzeniu PZO (Planów Zadań Ochronnych).
Projekt finansowany przez POliŚ (2009-2013) jako przykład dobrej praktyki został zaprezentowany w podręczniku LIFE10INF/PL/000673 oraz filmie. Natomiast Projekt LIFE Podkowiec Plus (LIFE12NAT/PL/000060) otrzymał tytuł Best Life Nature Projects 2019, był najlepszy wśród kategorii NATURE nominowanych do „LIFE Citizen’s Prize” i został wybrany przez LIFE14CAP/PL/000011 do zaprezentowania na Discovery Channel.
Różne działania Programu otrzymały wsparcie finansowe od wielu instytucji – EkoFundusz, GEF/SGP, NFOŚiGW oraz programów unijnych (POliŚ ok. 2,2 mln euro, Life+ ok. 3,2 mln euro). Dzięki tym środkom Pro Natura wyremontowała m.in. 40 dachów, wykonała adaptacje w 70 budynkach, w których znajdują się kolonie nietoperzy, zabezpieczyła ponad 40 jaskiń i sztolni specjalnymi kratami. Poprzez wymianę oświetlenia oraz nasadzenia zielonej infrastruktury w ponad 40 miejscach poprawiła bezpieczeństwo nietoperzy w otoczeniu schronień i na trasach przelotów.
Działania Pro Natury dla nietoperzy to obok czynnej ochrony przyrody, edukacja, szkolenia, wyznaczanie obszarów Natura 2000, badania nad metodologią ochrony, wydarzenia kulturalne, medialne, aż po promocję podkowca, jako symbolu dobrych praktyk w ochronie przyrody i symbolu łączącego wszystkie obszary położone w regionie zwanym Krainą Podkowca.
Partner
Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe – organizacja administrująca majątkiem państwowym w imieniu Skarbu Państwa – lasami o powierzchni ok. 7,6 mln ha, co stanowi 76,9% ogólnej powierzchni lasów w Polsce, jest kluczowym partnerem, którego zaangażowanie czyni możliwym wdrożenie projektu w zaplanowanej skali. Lasy Państwowe uczestniczyć będą w większości zadań projektu, w tym: w udostępnieniu terenu pod planowane inwestycje (wieże i sztuczne zimowiska), ich budowie oraz zarządzaniu projektem. Ponadto, zaangażowanie pracowników służb leśnych będzie miało istotny wpływ przy wyborze lokalizacji miejsc posadowienia infrastruktury. Leśnicy służyć będą również pomocą przy przygotowaniu warsztatów i konferencji organizowanych w ramach projektu, a przy współpracy z PTPP „pro Natura”, podejmą działania promocyjno-informacyjne. Po jego zakończeniu, wytworzona infrastruktura pozostanie w zarządzie Lasów Państwowych, a dzięki wsparciu PTPP „pro Natura” będzie możliwość utrzymana jej trwałości przez kolejne lata.
Partner
ČESON – Czeskie Stowarzyszenie Ochrony Nietoperzy
ČESON koordynuje monitoring gatunków nietoperzy wymienionych w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej w Republice Czeskiej, który obejmuje regularne liczenie kolonii rozrodczych podkowca małego, nocka dużego i nocka orzęsionego w budynkach (zwykle są to poddasza i podobne przestrzenie). Dzięki temu ma dobrą znajomość aktualnej sytuacji i potrzeb zarządzania w poszczególnych lokalizacjach. Jednocześnie ma duże doświadczenie w zarządzaniu schronieniami nietoperzy w budynkach (czyszczenie strychów, montaż platform na guano, zabezpieczanie belek i innych elementów konstrukcyjnych itp). ČESON organizuje również warsztaty dla interesariuszy (władze regionalne i lokalne, architekci, projektanci, właściciele i administratorzy budynków itp.), które mają na celu wymianę doświadczeń w zakresie praktycznych działań konserwatorskich.
Dużo uwagi poświęca promocji ochrony nietoperzy –głównie poprzez organizowane corocznie imprezy uświadamiające społeczeństwo (noce nietoperzy, wykłady, wycieczki terenowe, stoiska informacyjne), kolportaż ulotek i innych publikacji, materiały dla dzieci, specjalną stronę internetową itp. Ostatnio zastosowano kilka nowych metod promocji, takich jak transmisja na żywo z kolonii nietoperzy, geocaching nietoperzy, turystyka związana z nietoperzami itp.
Od 2006 roku ČESON zrealizował ponad 30 projektów ochronnych i badawczych. Oprócz wsparcia finansowego Ministerstwa Środowiska i Państwowego Funduszu Ekologicznego Republiki Czeskiej, projekty dotyczące ochrony nietoperzy w budynkach były finansowane również z niektórych źródeł międzynarodowych (Deutsche Bundestiftung Umwelt, Szwajcarsko-Czeski Program Współpracy).
Partner
Centrul pentru Cercetarea și Conservarea Liliecilor
Rumuńska organizacja pozarządowa założona w 2017 roku, przez kilku entuzjastów. Mimo, że jest młoda, jej członkowie mają 16 lat doświadczenia w badaniach nietoperzy i ochronie przyrody. Jej celem jest badanie i ochrona rumuńskich nietoperzy, a także ich siedlisk i schronień, jak również ochrona przyrody w ogóle i dążenie do zdrowszego środowiska dla nas wszystkich.
Prezes CCCL jest również oficjalnym naukowym punktem kontaktowym reprezentującym Rumunię w ramach porozumienia EUROBATS, mianowanym przez Ministerstwo Środowiska w 2018 roku. Od czasu utworzenia przebadali ponad 200 stanowisk nietoperzy, a członkowie posiadają rozległą wiedzę w co najmniej 32 obszarach Natura 2000 w całej Rumunii. Regularnie monitorują ponad 70% z najważniejszych znanych do tej pory kolonii nietoperzy, w 60 jaskiniach i budynkach. Od 2017 r. odkryli 12 nowych kolonii o znaczeniu kontynentalnym w Rumunii, a także podpisali oficjalne partnerstwa z obszarami Natura 2000, w celu doradztwa w zakresie odpowiedniej ochrony tych kolonii.
Oczyścili guano z siedmiu zabytkowych budynków w celu zwiększenia akceptacji kolonii przez lokalne społeczności. Ostatnio z sukcesem zakończyli projekt mający na celu przeszkolenie w zakresie ochrony nietoperzy speleologów, którzy są częstymi gośćmi w podziemiach.
Zorganizowali ponad 20 wydarzeń edukacyjnych o nietoperzach, w tym największe, jakie kiedykolwiek odbyły się w kraju (np. ponad 800 uczestników Międzynarodowej Nocy Nietoperzy 2018 w Cluj-Napoca). Stworzyli najbardziej kompleksowy internetowy zasób informacji o rumuńskich nietoperzach, prowadzonym w trzech językach (RO, HU, EN).
Od 2017 roku organizują corocznie rumuńskie głosowanie publiczne „Nietoperz Roku”, aby zwiększyć wiedzę społeczeństwa na temat najważniejszych gatunków nietoperzy.
Partner
Spoločnosť pre ochranu netopierov na Slovensku
SON jest najstarszą i największą organizacją na Słowacji zajmującą się ochroną nietoperzy, badaniami i podnoszeniem świadomości. Ściśle współpracuje z organami rządowymi (zapewniając dane o schronieniach i liczebności). Organizacja jest partnerem władz państwowych w zakresie ochrony nietoperzy i ich siedlisk. Brała udział w udanych projektach dotyczących praktycznych działań na rzecz ochrony nietoperzy m.in. LIFE Ochrona jerzyka (Apus apus) i nietoperzy w budynkach na Słowacji.
SON jest partnerem BatLife Europe.
Organizacja powstała w 1993 roku specjalnie w celu liczenia nietoperzy w miejscach hibernacji. Od tego czasu rozszerzyła działania o monitoring kolonii letnich (poddasza), praktyczną ochronę nietoperzy, wydawanie publikacji i podnoszenie świadomości. Koncentrują się na adaptacji i zabezpieczeniu wejść do jaskiń i innych podziemi, oczyszczaniu i konserwacji poddaszy wykorzystywanych przez bardzo duże kolonie nietoperzy. Zajmują się problemami występowania nietoperzy w budynkach z tzw. „wielkiej płyty”. Dbają również o gatunki bytujące w siedliskach leśnych, stosując budki dla nietoperzy lub ulepszając naturalne schronienia.